• a1.png

Relacja Dagmary Jaguckiej-Mielke

30 lat po upadku Muru Berlińskiego – cóż za ekscytujący czas na to, by odwiedzić szkoły ewangelickie w tym mieście oraz w regionie!

W dniach od 24 do 28 września 2019 jako reprezentantka TE miałam okazję odwiedzić 3 szkoły ewangelickie, spotkać się z ich liderami oraz poznać system edukacji w Brandenburgii. Ciekawym doświadczeniem było także spotkanie z reprezentantami Kościoła EKD oraz fundacji Evangelische Schilstiftung, działającej przy Kościele Ewangelickim w Brandenburgii, zrzeszającej szkoły ewangelickie, oferującej szereg szkoleń oraz mentoring.

Tego typu wizyta studyjna zawsze jest okazją do wymiany dobrych praktyk, spostrzeżeń, porównań i refleksji. Tym bardziej, że w wyjeździe udział wzięło siedmioro innych osób – dyrektorów szkół z następujących krajów Europejskich: Estonii, Holandii, Rumunii. Spektrum dyskusji oraz refleksji wykraczało zatem znacznie poza rejon Republiki Federalnej Niemiec.

Jedną z wizytowanych szkół była szkoła podstawowa „Evangelische Schule Pankov”. Jej dyrektor Gunnar Herman, nie tylko przedstawił szkołę, ale także opowiedział o tym jak promuje rozwój szkoły. Wyjaśnił, że wszyscy reprezentanci szkolnej społeczności: nauczyciele, uczniowie oraz rodzice cyklicznie wyrażają swoje oczekiwania w specjalnie przygotowanej ewaluacji, w wyniku której planowane są strategiczne działania na kolejne lata działalności szkoły.

Pozostałe dwie szkoły: „ Evangelische Schule Fhrohnau” z Berlina oraz „ Evangelische Schule Neuruppin” z miejscowości o tej samej nazwie, to szkoły które w swojej strukturze mają zarówno szkoły podstawowe jak i średnie. Ich cechą wspólną jest to, że obie powstały początkiem lat 90-tych z inicjatywy lokalnych społeczności ewangelickich, które po zmianie polityczno-systemowej zapragnęły we Wschodnich Niemczech nowej formy edukacji wolnej od minionej ideologii.

To co od razu zwróciło uwagę grupy odwiedzającej, to atmosfera przyjaznych relacji pomiędzy uczniami a nauczycielami, panująca w obu miejscach. W Evangelishe Schule Frohnau dyrektorka Christine Behnken poruszyła w rozmowach temat wyzwań jakie powstają w sytuacji, gdy społeczność szkolna jest bardzo homogeniczna (dzieci pochodzące z „dobrych” zasobnych rodzin). Jak wychowywać młodzież w duchu empatii do życia poza swoją strefą komfortu? Zwróciła uwagę na obowiązkowe zajęcia oraz projekty uczniowskie, w których uczniowie współpracują z Diakonią biorąc udział w licznych działaniach charytatywnych. Uczniowie 11 klasy (odpowiednik naszej klasy 2 liceum) oprowadzili gości po obiektach szkolnych, odpowiadając na wszelkie pytania. Mieliśmy również okazję obejrzeć występ młodzieży w szkolnym musicalu, którego premiera zbiegła się z naszą wizytą.

Neuruppin to szkoła, która mieści się w wyjątkowym miejscu. Jej teren pokrywa się z dawnymi koszarami wojskowymi, na terenie których stacjonowały wojska radzieckie po zakończeniu II Wojny Światowej. Teren dawniej zamknięty i niedostępny dla mieszkańców miasta, stał się od lat 90-tych miejscem nowej nadziei. Jest przykładem ogromnej przemiany społecznej oraz doskonałej współpracy szkoły i miasta. Tutaj spotkaliśmy się z wicedyrektor Dr Bettina Labahn, która w krótkiej prezentacji opowiedziała o historii szkoły a następnie w towarzystwie tegorocznego absolwenta udaliśmy się na lekcję do klasy I szkoły podstawowej. Obserwowaliśmy dzieci podczas lekcji matematyki. Dzieci wspaniale ze sobą współpracowały, były aktywne i zdyscyplinowane pomimo naszej obecności w sali. Nauczyciel nauczania początkowego opowiedział nam potem o tym, jak integruje zespół klasowy, jakie napotyka wyzwania i jak je przezwycięża.

To co wyróżnia tę szkołę to duży nacisk na holistyczne kształcenie dzieci i młodzieży – szeroki wachlarz form pracy poprzez sztukę. Szkoła posiada atelier malarskie, pracownię muzyczną, specjalne pomieszczenia na użytek grupy teatralnej oraz szkolnego chóru.

Kilka lat temu Evangelische Schule Neuruppin otrzymała prestiżową nagrodę dla najlepszej szkoły w Niemczech, przyznawaną w corocznym plebiscycie krajowym. Co ciekawe system opłat za szkołę uzależniony jest w sposób proporcjonalny od dochodów rodziców. Specjalny system stypendialny pozwala również zwolnić uczniów w trudnej sytuacji materialnej z opłat. Dzięki temu, podczas lekcji w klasie I mogliśmy obserwować pracę uczennicy pochodzącej z Syrii. Zdaniem wicedyrektorki celem szkoły jest zapewnienie każdemu uczniowi szansy na odkrycie jego lub jej potencjału oraz talentu.

Jak już wspomniałam oprócz wizyt w szkołach mieliśmy okazję do spotkań z przedstawicielami kościoła. Dr Friedhelm Kraft wyjaśnił jak prowadzona jest nauka religii w Berlinie i Brandenburgii. Pokazał podręcznik do zajęć opracowany w duchu ekumenizmu wspólnie przez Kościół Ewangelicki oraz Kościół Katolicki, zaś Rainer Gronen z Fundacji Evangelische Schulstiftung przedstawił w jaki sposób fundacja wspiera szkoły, oferując doradztwo oraz kursy służące rozwojowi kadry pedagogicznej. Obecnie główny nacisk kładą na digitalizację szkół, jakość kształcenia oraz promowanie różnorodności działań szkolnych.

Wizyta z pewnością należała do intensywnych, jednak warto było zobaczyć, poznać i poszerzyć swoje horyzonty. Niewątpliwie każda ze szkół znacznie się różni, jednak wspólne wartości, wytrwałość w przezwyciężaniu trudności oraz klarowna wizja rozwoju cechująca te szkoły godna jest naśladowania.